صبحانه به عنوان مهمترین وعده غذایی روزانه شناخته شده و مصرف منظم آن بر سلامت جسمی، روانی و اجتماعی فرد تاثیر می گذارد. اما این وعده غذایی بیش از سایر وعده ها توسط کودکان و نوجوانان نادیده گرفته می شود و اغلب آنان تمایلی به مصرف صبحانه ندارند. وظیفه اصلی دانش آموزان یادگیری مطالب علمی جدید و درس خواندن است و از طرفی درس خواندن نیازمند تمرکز کافی ذهن است. لذا خوردن یک صبحانه سالم و مقوی به کودک کمک می کند که در طول روز پرانرژی بوده و از توجه، تمرکز انرژی، تحرک و نشاط بیشتر و قدرت ذهنی و فراگیری بالاتری برخوردار باشد. مصرف صبحانه باعث افزایش حضور دانش آموزان در مدارس شده و غیبتهای آنها را کاهش می دهد. یکی از دلایل مهم افت تحصیلی و اختلال رشد در کودکان و نوجوانان، نخوردن صبحانه می باشد. نخوردن صبحانه و گرسنگی در ساعات کلاس سبب افت قند خون ونرسیدن گلوکز به مغز و اختلال در عملکرد مغز می شود. نخوردن صبحانه قدرت خلاقیت و ابتکار را کاهش داده و سبب کاهش کارایی در دروسی نظیر ریاضی می شود. از طرفی مصرف صبحانه های حاضری به علت شاغل بودن مادران، نبود فرصت کافی برای جمع شدن سر میز، تکراری و یکنواخت بودن مواد خوراکی، ترس و نگرانی از رفتن به مدرسه و موارد دیگر از این قبیل شوق و تمایل خوردن صبحانه را به آسانی از بین می برد. داشتن صبحانه کامل و خوب مستلزم رعایت ضوابطی در منزل است. تنظیم زمان خوردن شام و خواب شبانه و تحرک مختصر مثل نرمش صبحگاهی موجب افزایش تمایل به مصرف صبحانه می شود. بهتر است صبحانه در محیطی صمیمی و آرام و با حضور افراد خانواده صرف شود. در دوران کودکی تمایل یا عدم تمایل به غذاهای مختلف به سرعت تغییر می کند و عواملی همچون دما، ظاهر، رنگ و طعم غذا و نیز موقعیت مکانی و زمانی خوردن، بر روی تمایل به خوردن غذا موثر است.
میان وعده های کم ارزش: میان وعده ها بخش مهمی از انرژِی و مواد مغذی مورد نیاز کودکان را تامین می کند. استفاده از میان وعده های مناسب به ویژه در ساعات نزدیک ظهر، سبب بهبود حافظه و تمرکز و افزایش عملکرد و انرژی دانش آموزان می شود. میان وعده مورد استفاده باید از ارزش غذایی کافی برخوردار باشد، تامین کننده رضایت کودکان و نوجوانان باشد، بهداشتی و از نظر اقتصادی متناسب با توان اقتصادی خانواده باشد. تخمین زده شده است که میان وعده ها حدود ۴۰ درصد انرژی روزانه دانش آموزان ایرانی را فراهم می کنند. در انتخاب میان وعده برای مدرسه باید علاوه بر علاقه و اشتهای دانش آموز، تامین مواد مغذی لازم برای رشد و سلامت هم مد نظر قرار گیرد. و میان وعده ها به گونه ای نباشد که سبب کم شدن اشتها و نخوردن غذای اصلی شود. مصرف مواد غذایی با ارزش کم همانند پفک، چیپس، شکلات و آب نبات باعث دریافت کمتر ویتامین ها و املاح ضروری می شود و افزودنی های موجود در آنها سلامت دانش آموزان را به خطر می اندازد. مصرف پفک به ویژه قبل از وعده غذایی در فرد ایجاد سیری کاذب کرده و مانع دریافت غذای اصلی که سرشار از مواد مغذی است می شود. به علاوه شوری پفک ذائقه را تغییر داده و عادت مصرف غذاهای شور را در فرد ایجاد می کند و با توجه به اینکه سدیم موجود در نمک باعث افزایش فشارخون می شود احتمال ابتلا به این عارضه در دوره بزرگسالی افزایش می یابد. مصرف نوشابه های گازدار نیز خطر ابتلا به بیماری هایی نظیر پوکی استخوان، چاقی و دیابت را در آنها افزایش می دهد. مصرف ساندویچ های پرچرب و سرخ شده به عنوان میان وعده در دانش آموزان باعث دریافت بیش از حد انرژی و افزایش ذخایر چربی بدن می شود.
مطالعات نشان می دهد که انتخاب غذا یک رفتار پیچیده است و عوامل محیطی، فردی و عواملی همچون گرسنگی، طعم و مزه، منابع غذایی در دسترس، خانواده، دوستان و رسانه های گروهی در انتخاب غذا توسط نوجوانان تاثیر می گذارد. لذا باید به دانش آموزان در مورد غذاها وهرم مواد غذایی سالم و تعداد میان وعده ها و ارتباط مصرف صبحانه با یادگیری و نشاط، به کمک سخنرانی، نمایش فیلم و ارائه اسلاید آموزش داده شود. باید با بیان مزایای مصرف میان وعده مناسب و صبحانه با بحث های گروهی و نمایش اسلایدهای عکسهایی از نوجوانان چاق و بیماری های ناشی از چاقی؛ آنها را به خوردن صبحانه و میان وعده های سالم تشویق و ترغیب کرد. همچنین می توان با جلسات پرسش و پاسخ علت نخوردن صبحانه را پیدا کرد و موانع را رفع نمود.