
حدود ۶۰ سال است که از بازی درمانی به عنوان روش مناسب در درمان کودکان استفاده می شود. درمانگران معتقدند که این تکنیک به کودکان اجازه می دهد مسائلی را که نمی توانند در محیط روزانه شان مطرح کنند در قالب بازی ارائه دهند و با هدایت درمانگر هیجانات مخفی خود را نمایان کنند. در این تکنیک، به وسیله توسعه روابط بازی کردن، نقش های مختلف و مراوده و برقراری ارتباط ، می توان فرصت پیشگیری و درمان را فراهم آورد.
مراحل اجرای بازی درمانی:
۱- تشخیص: اولین مرحله در اجرای این روش درمانی، تشخیص است. ابتدا باید تشخیص داد که آیا کودک نیازمند استفاده از این روش می باشد یا خیر. تشخیص معمولاً به دو شیوه صورت می گیرد:
الف- مصاحبه با والدین و کسب اطلاعاتی از طریق گفتگو با والدین یا اجرای ابزار تشخیصی.
ب- مشاهده بالینی کودک که توسط درمانگر صورت می پذیردد و بر این اساس درمانگر به تشخیص قطعی در مورد اختلال کودک می رسد و ضرورت اجرای بازی درمانی ایجاد می گردد.
۲- انتخاب تکنیک بازی درمانی به عنوان روش درمان: این انتخاب براساس نوع اختلال کودک صورت می پذیرد. همچنین در این مرحله فردی یا گروهی بودن بازی تعیین می گردد.
۳- برنامه ریزی فرایند درمان: مرحله سوم برنامه ریزی فرایند درمان می باشد که شامل موارد زیر است: تعیین تعداد جلسات. بطور معمول یک برنامه بازی درمانی شامل ۱۲ تا ۱۵ جلسه مستمر ۳۰ تا ۴۵ دقیقه ای می گردد. بیان اهداف هر جلسه، انتخاب نوع بازی، انتخاب ابزار سنجش و یا مشاهده مستقیم رفتار کودک در حین درمان، تهیه مواد برای اجرای بازیها، تعیین طول مدت هر جلسه و تعیین فاصله برگزاری جلسات.
۴- اجرای برنامه درمان: در این مرحله متخصص بازی درمانی به اجرای فرایند درمان مطابق برنامه درمان اقدام می نماید. لازم به توضیح است که از ویژگی های بازی درمانی پویا بودن برنامه درمان در هنگام اجرای برنامه می باشد. بدین ترتیب که در اغلب موارد بازی، درمانگر ناچار است در هنگام اجرا، مقداری در فرایند اجرای درمان، متناسب سازی انجام دهد تا فرایند درمان با ویژگی های درمانجو هماهنگ شود.
۵- ارزیابی رفتار: آخرین مرحله درمان، ارزیابی رفتار است که در پایان هر جلسه جداگانه صورت می گیرد و در انتهای دوره درمان نیز ارزیابی نهایی از طریق مصاحبه مجدد با والدین و مشاهده بالینی کودک صورت می گیرد.
نقش درمانگر در فرایند اجرای درمان بسیار مهم است. توانایی درمانگر در ایجاد ارتباطی دوستانه با کودک، شرط مهم در اجرای این روش درمانی است، چرا که منجر به جلب اعتماد کودک جهت مشارکت فعالانه در فرایند بازی می گردد.