محافظت از دندان های شیری کودکان ضروری است؛ زیرا این دندان ها، علاوه بر رشد، سلامت و زیبائی دندان های دائمی؛ در حفظ سلامت عمومی کودک، تاثیر بسزائی دارند. متاسفانه پس از سرماخوردگی، شایع‌ترین بیماری عفونی در کودکان، بروز پوسیدگی‌های دندانی است که تغذیه نادرست و بی‌توجهی به تمیز کردن و بهداشت دندان‌ها از عوامل اصلی آن به شمار می‌رود. چنان که هر فرد ۱۲ ساله حداقل ۴ دندان خراب دارد. والدین با این تفکر که دندان های شیری موقتی است؛ از دندان های کودکان مراقبت کافی را به عمل نمی آورند و موجب پوسیدگی زودرس و از دست رفتن این دندان ها می شوند که نتیجه آن، رویش نابجا یا عدم رویش دندان های دائمی زیرین است. به طور طبیعی دندان های شیری جلویی دهان تا حدود سن ۶ تا ۷ سالگی و دندان های شیری عقب دهان تا حدود۱۰ تا ۱۳ سالگی داخل دهان وجود دارند.

وظایف دندان های شیری:
- نقش اساسی در جویدن، تغذیه و سلامت عمومی
- حفظ زیبایی، تلفظ صحیح کلمات و کمک به سلامت روحی و روانی کودک
- حفظ فضای لازم جهت رويش دندانهای دائمی و در نهايت جلوگيری از به هم‌ريختگی دندانها و كاهش نياز به درمانهای ارتدونسی (يكي از دلايل مهم كج بودن دندانهای دائمی، از دست رفتن زود هنگام دندانهای شيری است)
عوامل پوسیدگی زا:
- عدم رعایت بهداشت دهان و دندان: باید هر شب قبل از خواب و صبح  ها بعد از صبحانه مسواک زد.
- مصرف نامناسب مواد قندی: استفاده از مواد قندی چسبنده مانند شکلات و آدامس، مصرف زیاد مواد قندی، تعداد دفعات مصرف مواد قندی بین وعده های اصلی غذا موجب پوسیدگی دندان ها می شود. مواد قندی یکبار در طول روز باید مصرف شود و از تدریجی خوردن آن در طول روز باید خودداری شود.
تغذیه صحیح:
- استفاده از مواد قندی مورد نیاز بدن همراه وعده های اصلی غذایی
- مصرف شیر، لبنیات و مواد غذایی حاوی فلوراید مانند ماهی و چای
- استفاده از میوه و سبزیجات تازه در بین وعده های غذایی مانند هویج و کاهو

عوارض پوسیدگی دندان شیری:
- کاهش توانایی جویدن: به علت پوسیدگی و احیانا" درد دندان شیری؛ توانایی جویدن و تمایل به غذا خوردن کودک کاهش می یابد که خود موجب کاهش رشد جسمی، یبوست، کج خلقی و عوارض دیگر می شود. گاهی والدین این امر را به بی اشتهایی کودک نسبت می دهند. درحالکیه با برطرف کردن عامل اصلی یعنی درد و پوسیدگی دندان شیری، مشکل برطرف می شود..
- عدم فضای لازم برای رویش دندان دائمی: دندان های شیری یک پشتیبان برای رویش دندان های دائمی هستند. اگر یک دندان شیری زودتر از موعد بیفتد، این امر منجر به از دست رفتن فضای مورد نیاز برای رویش دندان دائمی می شود و این کمبود فضا باعث کج رشد کردن دندان دائمی می شود، که برای اصلاح آن، نیاز به ارتودنسی است.
- ایجاد بوی بد دهان: پوسیدگی دندان باعث تجمع مواد غذایی بین دندان ها می شود که این مواد به مرور زمان فاسد شده و موجب التهاب لثه و عفونت دندان ها می شود که خود باعث بوی بد دهان کودکان می شود.
- تاثیر بر دندان های دائمی: عفونت ناشی از پوسیدگی دندان های شیری و التهاب لثه ها به دندان های دائمی که در زیر دندان های شیری جوانه می زند؛ سرایت کرده و باعث اختلال در تکامل آنها می شود.
نحوه مراقبت از دندان ها شیری:
- معاینه: بین سن ۶ ماهگی تا یک سالگی باید دندان پزشک، وضعیت لثه ها و دندان های تازه روییده را بررسی کند و توصیه های لازم برای پیشگیری از پوسیدگی دندان را به والدین بکند  و پس از آن نیز با توجه به نظر دندان پزشک در فواصل زمانی معین، وضعیت لثه و دندان ها معاینه شود.

- مسواک: پس از رویش دندان شیری از همان مراحل اول مسواک زدن باید آغاز شود. این کار به کمک مسواک انگشتی و توسط والدین باید صورت گیرد. ابتدا دست ها را با آب و صابون شسته و سپس شیرخوار را در حالی که سرش به سمت بدن و پاهایش از ما دور است قرار می دهیم. با انگشت سبابه به آهستگی گونه شیرخوار را فشار می دهیم تا دهان باز شود و با مسواک انگشتی به آرامی لثه و سطوح دندانی شیرخوار را تمیز می کنیم. برای کودکان زیر دوسال نیاز به خمیر دندان نیست. تا ۷ الی ۸ سالگی، در صورت درخواست کودک، والدین در امر مسواک زدن به کودکان کمک کنند ولی بعد از این سن، باید کودک به تنهائی این کار را انجام دهد. توجه داشته باشید این کار نباید با تحکم و زور صورت گیرد. زیرا این کاری است که بصورت مستمر باید توسط کودک انجام شود. لذا نباید احساس بدی نسبت به آن داشته باشد. بهترین روش این است که والدین خود به درستی و منظم مسواک بزنند. کودکان به دقت رفتار والدین را تقلید می کنند.

- مراقبت های دندان پزشکی: اگر در معاینات سالانه متوجه پوسیدگی دندان شدید؛ بلافاصله نسبت به پر کردن دندان ها و درصورت لزوم عصب کشی اقدام نمائید.
- ارتودنسی: ارتودنسی برای اصلاح وضعیت قرار گیری دندان ها و فک، با اهداف زیبایی یا جهت راحت تر جویدن، تولید اصوات صحیح، بهبود تنفس و بلع، در صورت لزوم انجام می شود. با انجام ارتودنسی در سنین پایین نیاز به جراحی در بزرگسال و کشیدن دندان های دائمی برطرف می شود. از سن ۹ سالگی می توان ارتودنسی را انجام داد.

مواردی که ممکن است کودک نیاز به ارتودنسی داشته باشد:
- دندان شیری به خودی خود نمی افتد و تا بعد از ۱۳ سالگی در دهان کودک باقی می ماند
- نبود فاصله بین دندان های شیری
- جلو بودن دندان های بالا یا به اصطلاح دندان موشی بودن
- اتصال نامناسب دندان با لثه و فک
- دندان های با فاصله
- تنفس کودک از طریق دهان
- خروپف شبانه کودک
- اشکال در تلفظ و ادای کلمات