
هوش به عنوان یکی از ویژگی های اساسی برای دستیابی به انواع مهارتها از دیر باز مورد توجه بوده است. این کیفیت ذهنی به عنوان عامل موفقیت های علمی، شغلی، هنری و مهارتهای ارتباطی افراد شناخته شده است که عوامل محیطی و وراثت بر آن تاثیر می گذارند. بنابراین توجه به مفهوم هوش، خصوصاً هوشهای چندگانه از ابعاد گوناگون می تواند واجد اهمیت باشد. یکی از انواع هوش های چندگانه، هوش فضایی است. هوش فضایی یعنی توانایی درک درست جهان دیداری، دوباره سازی، تبدیل یا تغییر جنبه های گوناگون جهان اطراف بر اساس ادراک های خود. در واقع یکی از کارکردهای مغز که بر یادگیری اثر می گذارد، کارکرد مربوط به توانایی فضایی است. این توانایی به شناسایی، دست کاری و تغییر اشیای سه بعدی اشاره دارد و شامل سه خرده عامل اساسی است: ادراک فضایی، چرخش ذهنی و تصویرسازی فضایی. ادراک فضایی، توانایی درک موقعیت و جهت یک شی با در نظر گرفتن جهت خود فرد می باشد. چرخش ذهنی به معنای تصور چرخش یک شی حول محوری ثابت در فضا است و تصویرسازی فضایی به معنای یافتن اشکال خاص در ترکیبات پیچیده می باشد. توانایی فضایی نقش کلیدی را در بسیاری از انواع استدلال و ارتباط، بازی می کند و در حیطه هایی چون طراحی، ریاضیات، علوم طبیعی و مهندسی بسیار مهم می باشد. اما به هوش فضایی به عنوان یکی از ابعاد حاشیه ای و معقول برنامه های درسی نظام آموزش و پرورش کمتر توجه شده است. درحالیکه محققان توانایی فضایی را عامل موفقیت در ریاضیات، علوم و صنایع مرتبط به کامپیوتر می دانند. در واقع توانایی فضایی یک جزء مهم از هوش انسانی است که در دستیابی به اطلاعات، قالب بندی مسائل و حل آنها نقش موثری ایفا می کند. افرادی که دارای هوش فضایی قوی هستند، قادرند دنیای پیرامون خود را به دقت ببینند. آنها می توانند ایده های تصویری را مجسم نموده و به صورت گرافیکی نمایش دهند. این تصویرسازی درونی قوی، موجب خلاقیت و تخیل پردازی در آنها می شود. هوش فضایی شیوه های تفکر حین یادگیری را فعال می نماید و با ایجاد انگیزه و تشویق فراگیر او را در دستیابی به اهداف یادگیری به طور موثر یاری می دهد. به طور خلاصه می توان گفت توجه به هوش فضایی در دانش آموزان به چند دلیل ضرورت پیدا می کند: با تاکید بر این هوش آموزش چندبعدی جایگزین آموزش تک بعدی خواهد شد، تفاوتهای فردی دانش آموزان نیز بیشتر مورد توجه قرار می گیرد، بر طرحهای تصویری و عکسها بیشتر تاکید می شود و از آموزش حافظه ای و مکتوب پرهیز می شود. همچنین پرورش هوش فضایی سبب تجسم خلاق در حل مساله خواهد شد.