استعداد شامل میزان بالای توانایی برای مهارتی خاص در افراد است. تحقیقات نشان داده است که همه کودکان تیزهوش هستند، اما هر کدام در زمینه ای ویژه؛ بدین معنی که هر فردی در یک زمینه خاص دارای استعداد است، که اگر در آن زمینه کار و فعالیت کند خلاق خواهد بود. یعنی کلید ورود به عرصه خلاقیت در این است که کودک در زمینه ای که استعداد دارد، فعالیت کند. زیرا اگر کودک در زمینه که استعدادی ندارد مشغول یادگیری و تحصیل شود؛ این یادگیری طوطی وار و فقط پر کردن حافظه با مطالبی است که با استعداد او نامرتبط است و منجر به هدر رفتن منابع  و صدمه زدن به استعدادهای طبیعی او می شود. در مقابل، دانش مرتبط با استعداد برای مدت طولانی در ذهن باقی مانده و عمل به آن، نقش موثری در ارتقای کیفیت زندگی و موفقیت فرد دارد. زیرا این نوع دانش و یادگیری از درون فرد جوشیده و از بیرون، توسط شخص دیگری به او تحمیل نمی شود.
روشهای شناسایی استعداد کودکان:
۱- کودکان اغلب ازسن پایین نسبت به موضوع خاصی علاقه نشان می دهند.
۲- شما باید در جریان بازی های معمولی روزمره، میزان علاقه فرزندتان به فعالیت های مختلف باشید و آنها را به دقت مشاهده کنید.
۳- اگر احساس می کنید که در زمینه شناسایی استعدادهای خاص فرزندتان تخصصی ندارید، قوی دل باشید و سعی کنید در این زمینه از متخصص مربوطه کمک بگیرید.
۴- زمانی که فرزندتان به موضوعی علاقه و کنجکاوی نشان می دهد، فعالیت هایی را در رابطه با آن موضوع برایش ترتیب دهید.
۵- روی مهارت های زبانی و سواد فرزندتان سرمایه گذاری کنید تا علاقه او به علم تقویت شود.
۶- به او کمک کنید اشخاصی را پیدا کند که علاقه مندی هایی همانند او دارند.
۷- از او توقع موفقیت در زمینه استعدادش را داشته باشید.
۸- استفاده از پرسشنامه هایی، که اغلب در تحقیقات استفاده می شوند می تواند در کشف استعدادهای کودکان کمک کند.
۹- با معلم و مربیان او در مورد استعدادهای کودک صحبت کنید.
عملکرد درسی کودک خود را بررسی کنید. اگر کودک در رشته ای خاص عملکرد بهتری داشته باشد، ممکن است، نشانه استعداد او در این زمینه باشد.

روش هایی که مانع رشد استعداد های ذاتی در کودکان می شود:
- ایجاد وابستگی بیش از حد کودک به والدین.
- تشویق آنها در جهت مقایسه کردن خود با دیگران و شبیه شدن به افراد.
- با نادیده گرفتن سئوالات پی در پی و چراها، مانع پرسش آنها می شوید.
- به آنها می آموزید که همیشه مراقب باشند و به هر نحوی از خطر کردن بپرهیزند.
- در حین بازی با آنها یاد می دهید که خیلی مراقب باشند.
- اسباب بازی های زیادی در اختیار آنها می گذارید و زندگی شان را با وسایل بازی و تلوزیون پر می کنید.
- این فرصت را برای آنها مهیا نمی کنید که هر زمان که احتیاج دارند، تنها باشند.
منابع:

مقاله کشف و پرورش استعداد در کودکان، منتشر شده در پایگاه علمی www.ensani.ir

مقاله تحلیل آثار فعالیت متناسب استعداد، اندیشه مدیریت راهبردی، سال هشتم، دوره دوم