امروزه بسیاری از خانواده ها تک فرزند هستند. جالب این است که مردان بیشتر از زنان تک فرزندی را ترجیح می دهند. تک فرزندی گاهی انتخاب والدین است و گاهی به دلایل دیگر همانند؛ بالا رفتن سن ازدواج و دیر بچه دار شدن، شاغل بودن مادر، ترس از مسئولیت پذیری، آرامان گرایی در تربیت و تحصیلات فرزندان و شرایط اقتصادی، بر خانواده ها تحمیل می شود.
خانواده ها معتقدند که هرچه تعداد فرزندان زیادتر باشد، میزان منابع متعلق به فرزندان کاهش می یابد. اما کارشناسان معتقدند که امکانات فراوان برای کودکان خوب نیست. امکانات زیاد روابط کارکردی کودکان را با جهان تخریب می کند و موفقیت هایشان را کم رنگ جلوه می دهد و از طرفی والدین، در معرض توقعات افراطی قرار می گیرند. همچنین والدین ممکن است دچار توجه افراطی شده و خود را وقف انجام دادن کارهای فردی و شخصی فرزند کنند که این انتظار را در تک فرزند ایجاد می کند که دیگران نیز ابزاری در جهت تامین منافع او هستند.

معایب تک فرزندی:
- کودک کسی را ندارد که با او بزرگ شود و باید تنها بزرگ شود.
- کودک به مقدار زیادی تحت کنترل، مراقبت و فشار والدین در اعمال و فعالیتهایش قرار می گیرد و والدین می خواهند او بهترین باشد.
- کودک ممکن است از رسیدگی و کنترل زیاد والدین خسته شود.
- کودک در آینده تجربه عمو، دایی، عمه و خاله شدن را نخواهد داشت و در حقیقت تعداد خویشاوندان به حداقل می رسد.
- در آینده این کودکان پس از ازدواج به تنهایی مسئولیت مواظبت از پدر و مادرهایشان را خواهند داشت که در خانواده های چند فرزندی این مسئولیت تقسیم می شود.

 - کودک ممکن است والدین را برای داشتن خواهر یا برادر تحت فشار و سرزنش قرار دهد.
- این کودکان تنها هستند و همیشه می خواهند کسی را داشته باشند که با او صحبت و بازی کنند. تک فرزندان برای جبران تنهایی ممکن است درصدد تقویت روابط فامیلی باشند یا روابط دوستی را گسترش دهند. ممکن است به دنیای تخلیل پناه ببرند یا با دنیای مجازی ارتباط برقرار کنند و یا با حیوانات ارتباط برقرار کنند. ولی هیچکدام جایگزین روابط با اعضای خانواده نمی شود. زیرا روابط خانواده اغلب عاطفی و همراه با حس قوی از درگیری متقابل است. در حالی که روابط با دوستان و سایر افراد بیرون از خانواده، معمولا بیشتر عملی و یا کارکردی است.

- کودکان تک فرزند اغلب لوس و خود رای هستند.
- احتمال بروز رفتارهای خشونت آمیز و ارتکاب جرم در تک فرزندها  بیشتر است.
- کودکان تک فرزند بیشتر در معرض چاقی قرار می گیرند.

- درون گرا تر هستند و تمایل کمتری به کارهای گروهی دارند.
- حساس  و زود رنج هستند.
- در خانواده های که زیاد اهل معاشرت نیستند؛ این کودکان مهارت های ارتباطی کمتری دارند.
- کمتر بودن روحیه رقابت و پافشاری برای رسیدن به هدف.
- توانایی کنار آمدن و سازش با دیگران در کودکان تک فرزندی کمتر می شود.
- تک فرزندان بطورکلی کمتر از دیگران مستقل هستند و اغلب به والدین خود متکی اند.
مزایای تک فرزندی:
- کودک به والدین خود بسیار وابسته است و رابطه خوبی با آنها دارد.
- کودک با خواهر یا برادری مقایسه نمی شود.
- توجه والدین و امکانات تنها به او منتهی می شود و کودک تک فرزندی احساس امنیت و اعتماد نفس بیشتری می کند.

- مسئولیت پذیرترند و سعی می کنند کارشان را به بهترین صورت انجام دهند.
- باسوادتر هستند و شانس بیشتری برای دستیابی به مدارج بالاتر علمی را دارند.

منابع:
مقاله تجربه زیسته تک فرزندان از تک فرزندی منتشر شده در پایگاه علمیwww.sid.ir
مقاله واکاوی شرایط زمینه ساز قصد و رفتار تک فرزندی در تهران منتشر شده در پایگاه علمیwww.sid.ir