مفهوم آب مجازی در دهه اخیر، تصویر گویایی از نیاز به آب برای تامین غذای جمعیت جهانی است، برآورد آب مجازی در محصولات مختلف آگاهی مردم را نسبت به آب افزایش می دهد و نشان دهنده اثراتی است که تولید و بالطبع، مصرف آن محصول در محیط خود بر جا می گذارد. آب مجازی کل آبی است که برای تولید یک واحد محصول، کالا یا خدمات مصرف می شود. با این دیدگاه می توان در ارتباط بین آب، غذا و مبادلات آنها، همه محصولات و خدمات را با معیار مشترک آب مصرفی سنجید. آب مجازی هر محصول به سه بخش آب آبی، آب سبز و آب خاکستری تفکیک می شود، آب سبز به حجم آبی اطلاق می شود که در مناطق غیراشباع خاک به صورت رطوبت خاک ذخیره می شود. این منبع آبی در مناطق دیم به صورت موثر صرف تعرق گیاهی می شود و یا از سطح خاک و آب های آزاد به صورت تبخیر از دسترس خارج می گردد. آب آبی برای مصارفی نظیر آبیاری مزارع، بخش های شرب و صنعت مصرف می شود؛ آب خاکستری، به حجم آبی اطلاق می شود که طی فرایند تولید محصولات آلوده شده و کیفیت اولیه خود را از دست داده است.
به منظور مدیریت کم آبی درکشورهای خشک و نیمه خشک با استفاده از راهکار واردات خالص آب مجازی به مناطق کم آب می توان از فشار وارد شده بر منابع آبی این کشورها کاست لذا آب مجازی به عنوان منبع جایگزین آب در کشور وارد کننده به شمار می آید. بنابراین تجارت جهانی کالاها موجب ایجاد جریان بین المللی آب مجازی می شود که تجارت آب مجازی نامیده شده است. در ایران نیز برای کاهش فشار وارده بر منابع آبی داخلی، مستلزم بهره گیری بیشتر از استراتژِی مبادله آب مجازی در واردات محصولات آب بر به کشور هستیم که این امر وابستگی منابع غذایی به واردات را بیشتر خواهد کرد.