غذاهای عملگرا برای اولین بار از اوایل سال ۱۹۸۰ در ژاپن مورد استفاده قرار گرفتند. غذاهای عملگرا شبیه غذاهای معمولی هستند اما زمانی که به عنوان بخشی از رژیم غذایی مصرف می شوند، مزایای فیزیولوژیک از خود نشان می دهند و علاوه بر خواص تغذیه ای پایه ای، در کاهش خطر ابتلا به بیماری های سخت و مزمن هم موثرند. غذاهای عملگرا دسته بندی های مختلفی دارند که که در زیر به آنها اشاره می شود:
۱- غنی سازی به وسیله ویتامین و املاح: در رابطه با محصولات غنی شده به وسیله ویتامین ها و املاح معدنی می توان از محصولات قنادی و نوشیدنی های میوه ای غنی شده با کلسیم یا شیر غنی شده با کلسیم و اسید فولیک نام برد.
۲- کاهش کلسترول: اسیدهای چرب امگا۳ و استرول های گیاهی در جلوگیری از جذب کلسترول به عنوان عامل تهدید کننده در بیماری های قلبی عروقی موثرند که به وسیله این مواد محصولات متنوع عملگرا طراحی شده است.
۳- فیبرهای رژیمی: ترکیبات غیرقابل هضم ساخته شده از کربوهیدرات های دیواره سلولی گیاهان همراه با لیگنین هستند که سبب کاهش ابتلا به برخی از انواع سرطان می شوند. مثلا سبوس گندم سبب کاهش خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ می شود.
۴- پروبیوتیک، پری بیوتیک و سینبیوتیک ها: پروبیوتیک ها مکمل های زنده غذایی هستند که از مزایای سودمند آنها می توان برقراری تعادل در فلور میکروبی روده ، کاهش کلسترول خون، مقابله با برخی از انواع سرطان و کمک به سیستم ایمنی بدن بر شمرد.
۵- آنتی اکسیدان ها: سرطان ها و سایر جهش های ژنتیک می توانند از طریق واکنش های اکسایشی دی ان ای به وسیله به وجود آمدن رادیکال های آزاد اتفاق بیفتد. آنتی اکسیدان ها موجب به دام انداختن و کم کردن اثر رادیکال های آزاد می شوند. آنتی اکسیدان ها دارای خواص ضدبیماری قلبی عروقی، ضد برخی از انواغ سرطان، آسم، ورم مفاصل و اختلال بینایی هستند.
۶- فیتوکمیکال ها: سبب کاهش خطر بیماری های سخت مزمن مانند سرطان، پوکی استخوان و بیماری های قلبی می شوند. این مواد شامل گلوکزاینولات و ترکیبات فنولیک است. از نمونه محصولات حاوی فیتوکمیکال ها می توان محصولات قنادی مربوط به کودکان حاوی عصاره گیاهانی مانند کلم بروکلی، جوانه سبز، کلم و هویج را نام برد.
۷- گیاهان سنتی و دارویی: جین سینک، گوارانا و جینکو، عملکرد بالایی از جهت فیزیکی- روانی داشته اند که می توان نسل جدیدی از غذاهای عملگرا را با عصاره گیاهان نامبرده و ترکیبات مانند کراتین، کافئین و تریپتوفان به وجود آورد.
