امـروزه توجـه گـروه هـاي مختلف تحقیقاتی، درمانی و دارویی به استفاده از سلولهای بنیادی یا مشتقات شان به ترمیم انواع زخم که نوع دیابتی هم زیرمجموعه بـسیار مهمـی از آن می باشد معطوف شده است روشهاي مختلف درمانی تحقیقاتی از تزریق مستقیم سلول ها به محل اثر گرفته تا استفاده از آنها در پانسمان و چارپوب های مختلف از طریق مهندسی بافت یا به کارگیری اگزوزوم حاصل از محیط کشت رشد آنها به کار برده می شوند. در روش تزریق (پیوند) سلولهای بنیادی جداسازی شده از بافت را پس از خالص سازی در محل زخم وارد کرده تا سلول به بازسازی بافت ها و سلولهای آسیب دیده از طریق ترشحات و تقسیم سلولی بپردازد. در روش های گسترده تر، سلول های بنیادی را از طریق دانش مهندسی بافت وارد پانسمان ها و چارچوب های با مواد و ساختار پیشرفته که با محیط زنده سازگاری دارند کرده و برای ترمیم زخم مورد استفاده قرار می گیرند. با توجه به میزان کم سلولهای بنیادی در بافت ها، محدودیت مقدار مناسب قابل استخراج سلولها و همچنین عمر پایین این سلول ها در تزریق به محل آسیب، روش پیوند و تزریق سلولی به صورت مستقیم، قابلیت استفاده در همه بیماران را ندارد. روش استفاده از اگزوزوم محیط کشت با توجه به وجود فاکتورهای مترشحه اگر با فرمولاسیون های زیست سازگار که این فاکتورها را تخریب نکنند، همراه شود قابلیت صنعتی و درمانی شدن خوبی را فراهم خواهد آورد. بهره گیری از این روش که از سال ۱۹۷۰ در دنیا مطرح شده و در زمینه های مختلف استفاده می شود و در ایران هم در کلینیک های تخصصی همانند مرکز پوست و مو و سلول های بنیادی دانشگاه تهران انجام می شود. از انواع داروهای مشتق سلولی برای درمان زخم می توان به داروهای مشتق شده از فاکتورهای پلاکتی اشاره کرد که البته با وجود اثبات تاثیرگذاری محدودیت هایی از قبیل وسعت زخم دارند.
field_video