در تزیینات و نقوش معماری اسلامی ایران اگرچه ممکن است بعضی از آنها در بعد ظاهری تنها کارکردی تزیینی داشته و در بعضی موارد تقلید از بناهای مشابه باشد ولی در غالب موارد همان گونه که برشمردیم تزیینات در خدمت خوانایی معماری و اهداف متعالی آن بوده است. استفاده از عناصر کاملاً تجریدی نظیر کتیبه بندی، ایجاد بافت های گوناگون هندسی، نقوش اسلیمی، رنگ، نور، شفافیت و ... ضمن ایجاد وحدت در فضا و القا، معانی صریح و ضمنی، نظامی از نشانه ها و نمادهای معماری اسلامی را ارایه می نماید. بعد تکنیکی در تزیینات معماری اسلامی ایران به شکل قابل ملاحظه ای برجسته است. هنرمند مسلمان ایرانی با الهام از خالق یکتا تلاش نموده از ماده جسمانی جهت رسیدن به حقیقتی والاتر استفاده نماید. از لحاظ سطوح دلالت، وی در مواردی تلاش کرده در طرح های خود دلالت های تلویحی ایجاد نماید. بدین منظور دال ها در جهت ایجاد ایهام با مدلولهای بیشتری ارتباط داشته اند که می توان آن را به عنوان یکی از ویژگی های تزیینات معماری ایران دانست. این نوع بیان می تواند منشاء تفسیر ناظر حاضر در بنا و چگونگی فرآیند به ظهور رسیدن فهم تزیینات به عنوان یک پدیده معنادار باشد. در تزیینات معماری اسلامی ایران، رمزگان ها و معانی، بر گرفته از هنرهای بومی و معماری بوده، ریشه در اعتقادات و باورها، فرهنگ و ارزش های حاکم بر جامعه داشته و از تصویر ذهنی و گونه شناسی معماری حاکم بر جامعه مسلمان نشات می گیرد، دلالت های موجود در این نشانه ها ترکیبی از دلالت های تصریحی و تلویحی است.