برفک دهان نوعی عفونت قارچی در دهان نوزاد است که معمولاً به دلیل رشد بیش از حد قارچی به نام کاندیدا آلبیکانس (Candida albicans) ایجاد می‌شود. این قارچ به طور طبیعی در دهان وجود دارد، اما در شرایط خاص مانند تضعیف سیستم ایمنی، مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها یا رعایت نکردن بهداشت دهان نوزاد، بیش از اندازه رشد کرده و موجب بروز لکه‌های سفید در دهان می‌شود.

علائم برفک دهان نوزاد

یکی از نشانه‌های اصلی برفک دهان، مشاهده‌ی لکه‌های سفید و ضخیم شبیه تکه‌های پنیر یا شیر خشک روی زبان، لثه‌ها، گونه‌ها یا کام نوزاد است. این لکه‌ها به‌سختی از بین می‌روند و در صورت تلاش برای پاک کردن آن‌ها، ممکن است خونریزی یا زخم خفیفی ایجاد شود.
نوزاد ممکن است هنگام شیر خوردن بی‌قراری کند یا به دلیل درد دهان از خوردن شیر خودداری کند. در برخی موارد، برفک دهان با بثورات پوشک نیز همراه است.

علت بروز برفک دهان

یکی از شایع‌ترین دلایل ایجاد برفک در دهان نوزاد، مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها توسط مادر یا نوزاد است. آنتی‌بیوتیک‌ها علاوه بر از بین بردن باکتری‌های مضر، باکتری‌های مفید دهان را نیز از بین می‌برند و زمینه را برای رشد قارچ فراهم می‌کنند.

درمان برفک دهان نوزاد

درمان برفک دهان باید تحت نظر پزشک انجام شود. معمولاً پزشک داروی ضد قارچ مانند قطره نیستاتین (Nystatin) را تجویز می‌کند.
روش مصرف معمول دارو به این صورت است:

قطره نیستاتین روزی سه تا چهار بار مصرف می‌شود. مقدار دقیق و دفعات آن را پزشک تعیین می‌کند.

دارو باید بعد از شیر خوردن نوزاد در دهان او چکانده شود و تا ۱۵ دقیقه نباید به نوزاد شیر یا آب داد تا دارو اثر خود را بگذارد.

در صورت شیردهی مستقیم، مادر نیز باید از همین دارو روی نوک سینه استفاده کند تا از بازگشت قارچ جلوگیری شود.

مراقبت‌ها و پیشگیری از بازگشت برفک

وسایل نوزاد مانند شیشه شیر، پستانک و سرشیشه باید روزانه استریل و ضدعفونی شوند.

اگر نوزاد از شیشه استفاده می‌کند، حتماً بعد از هر بار مصرف شسته و خشک شود.

مادر باید از خشک و تمیز نگه داشتن نوک سینه خود اطمینان حاصل کند و در صورت وجود زخم یا ترک، درمان مناسب انجام دهد.

در صورت رعایت نکردن بهداشت دهان نوزاد، احتمال بازگشت قارچ زیاد است.

نکته مهم

برفک دهان معمولاً مشکل خطرناکی نیست، اما در صورت تداوم علائم یا گسترش به لب‌ها و گلو، حتماً باید پزشک متخصص کودکان مراجعه شود.