ذهن برای مقابله با اضطراب ناشی از مشکلات و تعارض به انواع واکنش های دفاعی یا راهبردهای کنار آمدن دست می زند که برخی از مهمترین آنها عبارتند از:

مقاومت

مکانیسمی دفاعیست که بخش سرکوب شده خود ego مورد استفاده قرار می دهد تا وضعیت روانی فرد را همانگونه که هست حفظ کند و مانع ورود امیال یا خاطرات ناخودآگاهانه وی به ضمیر خود آگاهش شود که پیامد آن احساس اضطراب است. 

انکار

در حالی که سرکوبی متوجه احساسات درونی فرد است، انکار متوجه واقعیت های بیرونی بوده و ذهن فرد در شرایط خاص تمایل دارد که واقعیت های بیرونی مثلا مرگ عزیزی یا خیانت همسر را انکار نماید که در شرایط سخت و غیرقابل تحمل می تواند مقداری از رنج فرد آسیب دیده یا قربانی را تسکین دهد.

فرافکنی 

این واکنش که به صورت نسبت دادن عمل یا رفتار خود به دیگری اتفاق می افتد می تواند به دو صورت عمدی یا غیرعمدی و هشیارانه برای کاستن از تعارض، تهدید یا پاسخگویی صورت بگیرد؛ مثلا دلیل عصبانیت یا خطای خود را به طرف مقابل نسبت می دهد.

واکنش وارونه

یکی از مکانیسم های دفاعی است که طی آن فرد به منظور کاهش اضطراب، نگرش ها یا رفتارایی در پیش می گیرد که با واقعیات خفته در ناخودآگاه او در تضاد کامل هستند؛ مثلا کسی که در گذشته نسبت به فردی نفرت داشته و خواهان مرگ او بوده، اکنون به نحو مفرط او را دوست داشته و نگران سلامتی اوست.

جا به جایی

که فرد به طور ناخودآگاه با عوض کردن موضوع واقعی پرخطر به سوی موضوع کم خطر، هیجانات و تعارض خود را کاهش می دهد، مثلا به خاطر اینکه نمی تواند در مقابل رئیس خود یا ناکامی های بیرون واکنش نشان دهد، خشم و هیجانات خود را روی همسر، فرزندان یا اشیا خالی می کند.

همانندسازی

در این واکنش، فرد برعکس فرافکنی عمل کرده و افکار، ارزش ها و رفتار دیگران یعنی کسانی که مقبولیت اجتماعی دارند را در خود جستجو می کند و به هر نحوی سعی می کند خود را رده این افراد جای دهد.

سرکوبی

سرکوبی دفاعی است که فرد به وسیله آن سائقه ها و افکار ناخوشایند و ناخواسته یا امیال منع شده را به صورت ناهشیار از ذهن خودآگاه می راند، مانند خاطرات عاطفی تلخی که شرم ، گناه، سرافکندگی و تنفر را در بطن خود دارند. 

جداسازی

در جداسازی صرفا مولفه ای عاطفی که منب استرس هستند حذف شده ولی اطلاعات حفظ می شوند، مثلا افرادی که مورد قساوت یا تجاوز قرار گرفته اند به طور ناخودآگاه حالت های احساسی وحشتناک حمله یا تجاوز را فراموش نموده، ولی روند جریان را به راحتی به خاطره آورده و بازگو می کنند.

دلیل تراشی

دلیل تراشی در واقع بهانه آوردن و نسبت دادن دلایل جامع پسند به اشتباهات و کاستی های خود است تا از میزان اتهام، احساس گناه یا تهدید کاسته شود.

توجیه عقلی

گاهی اوقات که فرد از رویایی واقعی با اتفاقات و تعارض ها عاجز می ماند خود به خود به توجیه عقلی و آوردن دلایل شبه منطقی مانند حتما حکمتی در کار بوده، حتما غیرعمدی بوده و مانند این ها خود را تسکین می دهد که معقول ترین نوع واکنش محسوب می شود.

والایش

که فرد به جای اینکه مشکلات و اضطراب های فروخورده خود را به صورت منفی و مخرب نشان دهد، از طریق اهداف والا مانند عشق، نوع دوستی، شوخ طبی، حمایت، تحصیل و غیره به نمایش می گذارد تا بدین وسیله از فشار روانی خود کاسته و از تبعات مخرب واکنش های غیرمعقول در امان بماند.