امروزه با پیشرفت های علمی، بلوغ زودرس و دیرس به راحتی قابل کنترل بوده و والدین باید با مشاهده چنین اختلالی به طور جدی نسبت به درمان و کنترل این اختلال از طریق روانپزشک یا اورولوژیست اقدام نمایند در ادامه عوامل موثر در بلوغ زودرس یا دیررس را بیان می کنیم.
عوامل موثر در بلوغ زودرس یا دیررس
۱- انواع بیماری های ژنتیکی و مزمن
۲- نوع تغذیه و انواع غذاهای پرکالری و پرچرب
۳- گروه ها و شبکه های مختلف دوستان و همسالان
۴- مسائل فرهنگی و روابط حاکم بر خانواده و اجتماع
۵- عوامل ارثی، طرح زیستی خانواده و سابقه خانودگی
۶- عوامل و اختلالات عصبی و حوادث تلخ زندگی مانند طلاق والدین
۷- بدنسازی، فعالیت های ورزشی شدید و مصرف هورمون های استروئیدی
۸- محرک های محیط طبیعی مانند جفت گیری حیوانات خانگی یا روستایی
۹- عوامل نژادی، مثلا سیاه پوستان یک سال زودتر از سایرین به بلوغ می رسند.
۱۰- عوامل جغرافیایی و موقعیت های طبیعی که در مناطق آب و هوایی گرم استوایی و بیابانی زودتر و قوی تر از مناطق سردسیر به چشم می خورد.
۱۱- عوامل ژنتیکی که در افراد دارای استخوان بندی درشت و تنومند و افراد کوتاه قد و چاق زودتر از افراد معمولی اتفاق می افتد و برعکس این جران یعنی در افراد خیلی بلند و لاغر منجر به بلوغ دیررس می گردد.
۱۲- افرادی که وزن بدنشان ۲۰ تا ۳۰ درصد بیشتر از وزن ایده آل و مطلوب است قدری زودتر و افرادی که بیش از ۳۰ درصد اضافه وزن دارند و یا افراد خیلی لاغر برعکس حالت قبلی بلوغشان دیرتر اتفاق می افتد
۱۳- پرکاری یا کم کاری و ضایعات غدد از جمله هیپوفیز، هیپوتالاموس و تیروئید مخصوصا هورمون های جنسی تستوسترون و استروژن
۱۴ نقش خانواده، محیط رشد و نوع برخورد والدین با موضوع در چگونگی بروز، شکل گیری و اتمام بلوغ و درک و تحمل رفتارهای متناقض نوجوان
۱۵- رسانه های و شبکه های مجازی که باوجود محاسن فراوان خود در بالا رفتن سطح آگاهی افراد و تحقق ارتباطات جهانی، تبعات منفی فراوانی از جمله بلوغ زودرس نوجوانان دارند.
۱۶- محیط که می تواند به دو صورت تاثیرات خود را بر روند طبیعی بلوغ اعمال نماید به عنوان عامل محرک و به عنوان بستر مناسب