در عصر حاضر رویکردهای جدید انتقال دانش از طریق معلم، کتاب و یادگیری مبتنی بر حافظه، جای خود را به ساختن دانش از طریق یادگیری معنادار داده است. یکی از راهبردهایی که در این زمینه موثر واقع شده است، یادگیری با استفاده از روش تدریس نقشه مفهومی است. در واقع نقشه مفهومی ارائه گرافیکی طریقه ارتباط یک مفهوم با مفهوم دیگر و همچنین ارتباط آنها با دیگر مفاهیم مرتبط با یک موضوع خاص است که دانش آموزان بتوانند برای توضیح درک خود از یک مفهوم ،آن را ترسیم نمایند. بهره گیری از نقشه مفهومی به شکل یک ابزار دو یا چند بعدی دارای طرح، به عنوان یک روش آموزشی با اهمیت از مهارت های مهم معلمان است که ارتباط، روابط و توالی مفاهیم را به شیوه های روشن ارائه می دهد. بر اساس نظریه آزوبل، مهمترین عامل موثر در یادگیری، یادگیری های قبلی هستند. یادگیری معنی دار زمانی رخ می دهد که شخص آگاهانه دانش جدید را به مطالبی که از قبل می دانسته، ربط دهد. با توجه به اینکه علوم تجربی به محیط زندگی دانش آموزان و محیط زیست گیاهی و جانوری و نیز اشیای موجود در دنیا و آشنا نمودن فراگیران با آنها اختصاص دارد، استفاده از روش نقشه مفهومی در آموزش و تدریس در مواردی همچون انواع گروه های جانوری و گیاهی و خصوصیات آنها از طریق مدل درختی که در آن دانش آموزان نحوه  رشد و نمو جانوری و گیاهی را ضمن مطالعه به صورت چارت و نمودار می بیند، باعث درک بیشتر آنها از مفاهیم مربوطه می شود و یادگیری آنها را پایدارتر می نماید. همچنین، دانش آموزان به جای حفظ طوطی وار مطالب آنها را با رسم تصویر و چارت یاد گرفته و به حافظه می سپارند و ماندگاری و درک مطالب در ذهن آنها نیز پایدارتر خواهد بود. بر این اساس روش تدریس مبتنی نقشه مفهومی در مورد درس هایی مانند درس علوم بسیار ضروری و ارزشمند است.