از نظر سازمان بهداشت جهانی، سلامت جنسی وضعیت فیزیکی، روحی، ذهنی و رفاه اجتماعی در ارتباط با تمایلات جنسی است و تنها عدم وجود بیماری یا اختلال یا ناتوانی را شامل نمی شود. سلامت جنسی حرکت مثبت و آبرومند برای تمایلات جنسی همچنین امکان داشتن تجربه جنسی امن و مطلوب، به دور از تهدید، اجبار، تبعیض و خشونت است. سلامت جنسی، موارد زیر را در بر می گیرد:
۱- آگاهی های فردی: آگاهی از طریق آموزش های جنسی صحیح، علمی و به هنگام حاصل می شود. یعنی امکان دریافت پاسخ های صحیح، علمی و به هنگام برای سوالات، ابهامات و کنجکاوی های جنسی فراهم شود. برای یک کودک سلامت جنسی به طور عمده یعنی تامین حریمی امن برای جلوگیری از سوء استفاده جنسی، در حالی که در یک نوجوان سلامت جنسی یعنی تامین خدمات مناسب برای پاسخگویی به کنجکاوی های جنسی و در پس از جوانی سلامت جنسی یعنی فراهم آوردن شرایط مناسب برای ارضای صحیح غرایز جنسی از طریق برقراری یک رابطه تعریف شده اجتماعی با فردی از جنس مخالف. برای اینکه زنان و مردان بالغ بتوانند یک رابطه جنسی سالم را تجربه کنند، باید از حداقل داده ها و آگاهی های لازم در مورد شخصیت و دنیای زن و مرد، ارگان های جنسی یکدیگر و همچنین بیماری های جنسی و نحوه انتقال آنها برخوردار باشند.
۲- آمادگی جسمانی و روانی: منظور از آمادگی جسمانی، داشتن سلامت جسمی هم از نظر ارگان های تناسلی و هم سلامت نسبی سایر اعضا است. منظور از آمادگی روانی نیز وجود علاقه و تمایل برای برقراری رابطه جنسی و محق دانستن خود و شریک جنسی خود، برای لذت بردن از این رابطه است که تا حدود زیادی به آموخته های فرهنگی بستگی دارد.
۳- مسائل اجتماعی: جزء اجتماعی سلامت جنسی، براساس عرف ها و هنجارهای پذیرفته شده جامعه تعریف می شود. رابطه ای که از لحاظ اجتماعی مورد قبول نباشد، به دنبال خود رضایتی که لازمه آرامش گرفتن از رابطه جنسی است را به دنبال نخواهد داشت. روابط جنسی خارج از ازدواج، به معنی اختلال در جزء اجتماعی سلامت جنسی زنان و مردان است.
۴- مسائل اقتصادی: یکی از اجزای سلامت جنسی توسط شرایط اقتصادی شکل می گیرد. این جزء نیز می تواند مانند جزء سلامت جسمی، یکی از شرایط زمینه ساز تشکیل جزء روان رابطه جنسی باشد، زیرا بر تمایل برای برقرای رابطه جنسی تاثیر منفی می گذارد. هر چه افراد بیشتر برای امرار معاش یا تامین هزینه های زندگی زمان بیشتری صرف کنند، زمان و انرژی کمتری برای همسر خود خواهند داشت و در نتیجه میزان تمایل آنها به برقراری رابطه جنسی کمتر شده و در سلامت جنسی آنها اختلال ایجاد می شود.
۵- مسائل فرهنگی: در ایران هنجارهای مرتبط با مسایل جنسی متاثر از قوانین اسلامی، شریعت و رسومات فرهنگی است. اگرچه غرایز جنسی طبیعی و مطلوب است، اما فقط در چهارچوب ازدواج مرتفع می شوند و در برقراری ارتباط جنسی پیش از ازدواج در فرهنگ ایرانی و دین اسلام ممنوعیت وجود دارد. از دیدگاه اسلام، آموزش جنسی دارای بعد ربانی، انسانی و واقع گرایانه است. اگر امر ازدواج مطابق دستور خدا اقدام شود، از یک سو روابط جنسی مشروع و ارضای آن به نحوی خداپسندانه صورت می گیرد و از طرف دیگر از اختلاط زنان و مردان و روابط ناسالم جنسی جلوگیری می شود.
بنابر این آموزش افراد در زمینه ایجاد نگرش مثبت از روابط جنسی، ضابطه مندی روابط جنسی و پرهیز از کامیابی جنسی غیر مشروع، گام مهمی در جهت تامین سلامت جنسی در یک جامعه اسلامی می باشد.
منبع: مقاله تعریف سلامت جنسی از دیدگاه متخصصین ایرانی؛ منتشر شده در مجله پزشکی دانشگاه تهران