امروزه کمتر کودکی از داستانی درباره تاریکی اتاق و لولو خورخوره به هیجان می آید. بسیاری از لولوهای پیچیده تر و ترسناک تر و تهدید کننده تر در تخیلات و دریافت های بصری روزمره او رژه می روند و این داستان های ساده قدیمی جن و پری که فرایند پیچیده شدن برای زمان حال را طی نکرده اند، بیشتر برایش به داستان هایی خنده دار و حتی رقت انگیز بدل شده اند و ماجرای تکراری عروسی دختر فقیر با شاهزاده، بیشتر از آن که برایش هیجان انگیز باشد، تمسخر برانگیز است. چه این شاهد عینی روزانه، واقف بر مشکلات خانوادگی و اجتماعی پیرامون خود است. او به سادگی فریب روایت های چرب و نرم را نمی خورد. بسیار ساده انگارانه است که خیال کنیم می توان برای کودکی که در بازی روزانه اش به کهکشان ها سفر می کند و در جنگ ستارگان قهرمان می شود، یا حتی بسیاری از صورت فلک های آسمانی را به نام می شناسد، تعریف که کرد که ماه از پنیر ساخته شده و یا او را توصیف دیو سفید به حیرت آورد (البته درباره خردسالان زیر چهار سال، این ترفندها هنوز به کار می آید البته هنوز).

یکی از مهم ترین اهداف نوشتن یا تصویر کردن برای کودکان، آشنا ساختن آنها با زندگی واقعی، برای ورود تدریجی به دنیای بزرگسالی است. هرچند ادبیات کودک نباید حالت آموزشی به خود بگیرد ولی در هر حال برای هر کاری باید هدف تعریف شده ای وجود داشته باشد حتی اگر این تعریف سرگرمی صرف باشد. کودکان از تک تک سوژه های پیرامون خود آموزش می بینند و این شامل داستانی که می خوانند یا تصویری که می بینند نیز هست. بنابراین، با هیچ ترفندی نمی توان وجه یادگیری کودک از داستان را حذف کرد. حتی داستانی که با هدف سرگرمی نوشته می شود نیز چیزهایی به کودک آموزش می دهد. در مورد آموزش نیز زمانی داستان مناسب آموزش کودک امروزی می شود که در آن از دغدغه های روزمره و مسائل سوال برانگیز روزانه کودک نشانی باشد و حتی اطلاعاتی را نیز اضافه کند. این طنزی تلخ نیست که توقع داشته باشیم کودکی در اخبار، درباره کودک آزاری از سوی پدر تصاویری زنده مشاهده کند و قبل از خواب داستانی درباره شنگول و منگول بشنود و تحت تاثیر قرار بگیرد؟ و اصلا" با سئوال های بزرگی که همه روزه در ذهن کودک تولید می شود، چه خواهیم کرد؟ کمتر کتاب کودکی را می توان یافت که از موضوع حقوق کودکان و از تهدیدهایی که ممکن است نزدیکان و آشنایان برایش داسته باشند، صحبت شده و یا درباره خطرات عمومی شهری یا اجتمای حرفی به میان آمده باشد، مگر درباره قوانین راهنمایی و رانندگی و خطر اتومبیل. درباره هنر و تاریخ اصلا" به ندرت بتوان کتابی ایرانی یافت که داستانی و علمی یا تخلیلی و علمی باشد. همچنین درباره خصوصیات مردم مناطق مختلف کشور و جهان و یا درباره محیط زیست و تکنولوژی و علوم مختلف، داستان های سرگرم کننده و اطلاعات دهنده به ندرت به چشم می خورد. در حالی که به دلیل رسانه ای بودن زندگی امروز، کودکان خواه ناخواه اطلاعات طلب اند و هرچه را هم ما به آنها ندهیم، خودشان به شیوه های دیگری به دست خواهند آورد. درست یا نادرستش هم دیگر از اختیار ما خارج است.

در اینجا لیستی از داستان های مفید برای کودکان را به شما معرفی می کنیم:
قصه هایی که موجب تقویت مثبت اندیشی در کودکان می شود، همانند قصه های پسر و پروانه، خفاش کوچولو، گوسفندی که خیلی کوچک بود و عروسی.
قصه های که موجب پرورش حس هم ذات پنداری می شوند، همانند شاهزاده ملک محمد، شاهزاده تیزتن، محمد گل بادام، پیرزن دوچرخه سوار.
قصه هایی که موجب پرورش قوه تخیل و خلاقیت می شوند همانند،، بادبادک زرد، پلنگ سیاه و آقا موش باهوش.
قصه هایی که موجب افزایش حس مسئولیت پذیری می شوند. همانند، کلمه ناحق، طوطی و بازرگان، بهرین دوست و کفش های بازرگان.

منابع

مقاله رزیابی شیوه‌های روان‌شناختی آموزش اعتماد به نفس در قصه‌های کودکان ایرانی، نشریه آموزش ارزشیابی،دوره ۹، شماره ۳۳
مقاله بحثی درباره ادبیات کودک و تصویرگری، پژوهشنامه ادبیات کودک و نوجوان، شماره ۴۵